Misschien ben je wel eens op vakantie geweest en was je onder de indruk van hoeveel sterren je daar zag. Of van de Melkweg die als een heldere streep over de hemel loopt. In Nederland en België zien we dat nauwelijks nog en dat is een groot gemis. Hoewel. Er zijn plekken waar je ongehinderd van de nachthemel geniet. Ik zet de beste plekken voor sterrenkijken op een rij.
De beste plekken in Nederland en België
Over het algemeen kun je de regels volgen: blijf ver weg van grote steden, vermijd straatverlichting en houd afstand tot grote lichtvervuilers zoals industrieterreinen of tuinbouwkassen. In de winter is het vroeger donker en is het duister vaak ‘dieper’ doordat de zon verder onder de horizon zakt.
Zie hier een top 5 van donkere plekken en regio’s in Nederland (en nog een in België). Dunbevolkte gebieden zijn in het voordeel, maar ik heb geprobeerd om ook in de buurt van dichtbevolkte plekken locaties te vinden. Ik baseer me mede op deze vraag die op Twitter stelde: wat is de beste plek voor sterrenkijken in Nederland of België?
- Dark Sky Park Lauwersmeer
In het uiterste noorden op de grens van Friesland en Groningen vind je naar verluidt de donkerste plek op het Nederlandse vasteland. Lauwersmeer is een zogenoemd Dark Sky Park. Het trekt veel amateurastronomen: het is hier donker en dat moet zo blijven. Duizenden sterren, de Melkweg en verre sterrenstelsel: lees hier wat ik allemaal zag tijdens mijn bezoek aan het Lauwersmeer.
- Waddeneilanden
Dit relatief dun bevolkte gebied is omringd door zee. Vlieland, Schiermonnikoog en Terschelling zijn naar verluidt de ‘donkerste’ eilanden. Op dat laatste eiland is bovendien een Dark Sky Park te vinden. Tip: blijf weg van vuurtorens.
- Noordoost-Nederland en Ardennen
Fochteloërveen, Vorden, Vasse, Westerbork: ik kreeg verschillende tips die je kunt scharen onder de noemer noordoost-Nederland. Als je in België zit ga dan vooral weg uit Vlaanderen, richting de Ardennen tegen de Duits grens aan bijvoorbeeld.
- De dammen (Noord-Holland, Friesland & Zeeland)
Nederland kent een aantal lange dammen die relatief donker zijn. Mensen tipten me de Afsluitdijk en de Zeeuwse Brouwersdam.
- Veluwe (Gelderland)
De Veluwe is het grootste nationale park van het land en het is er donker. Helaas zijn veel afgelegen plekken beschermd en niet toegankelijk na zonsondergang. Kies in plaats daarvan voor een parkeerplek aan de openbare weg, bijvoorbeeld in de buurt van Garderen, Kootwijk of Vierhouten. Er zijn ook speciale vollemaanwandelingen met een gids van Staatsbosbeheer.
Kijk ook op dit astroforum waar je een lijst van toplocaties in en buiten de Benelux kunt vinden. De lijst is gemaakt door astrofotografen die het kunnen weten. Heb je zelf nog een geheimtip? Laat het achter in de commentaren onder dit stuk!
Lichtvervuiling in kaart
Wil je zien waar bij jou in de buurt de donkerste plekken zijn? De website Dark Sky Map heeft een wereldkaart met daarop aangegeven de mate van lichtvervuiling. Dat geeft geen garanties, maar het geeft een aardig indicatie van waar je moet zijn.
Dark Sky Map met toestemming
De beste plek in de wereld
Als je op zoek bent naar de allermooiste sterrenhemel op aarde dan raad ik je aan naar een donkere plek op het zuidelijke halfrond te reizen, dus ruwweg alles onder de evenaar. De hemel is daar net een tikkeltje interessanter dan bij ons. Je ziet er onder andere het centrum van de Melkweg en de twee ‘satellietsterrenstelsels’ de Grote en Kleine Magelhaense Wolk.
In 2019 was ik in het binnenland van Chili, in de aardedonkere Atacamawoestijn om precies te zijn. In deze hoge en droge regio bouwen astronomen hun grootste telescopen. Er wonen nauwelijks mensen en het aantal bewolkte dagen per jaar is er op een paar handen te tellen. Het is een van de beste plekken voor sterrenkijken ter wereld.
Ik bezocht het sterrenkijkpark San Pedro de Atacama Celestial Explorations van de Franse astronoom Alain Maury waar je voor pakweg 25 dollar een ‘rondleiding’ langs de sterren krijgt. Inclusief een blik door de telescopen die er staan. Ik werd er ‘compleet omver geblazen’ door de nachthemel.
Heb je zelf tips voor plekken in Nederland of daarbuiten? Laat ze hieronder achter in de commentaren.
Wil je iedere maand een aantal sterrenkijktips in je mailbox? Schrijf je in voor mijn nieuwsbrief!
0 reacties